Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej

Licencje Creative Commons

Odsłony: 11907

Licencje Creative Commons

Licencja Creative Commons (CC) to standardowa licencja otwarta, która umożliwia autorowi określenie warunków korzystania z jego utworu, takich jak obowiązek uznania autorstwa (BY), zakaz wykorzystywania do celów komercyjnych (NC), zakaz modyfikacji utworu (ND) lub obowiązek udostępnienia utworu zależnego na takiej samej licencji (SA).

Poziomy otwartości

Licencja wolna (ang. free license) - licencja, która przyznaje użytkownikom cztery podstawowe wolności w korzystaniu z utworu, tzn. każdy ma prawo do używania utworu w dowolnym celu (także komercyjnym), kopiowania i rozpowszechniania utworu, modyfikowania i tworzenia utworów zależnych oraz rozpowszechniania zmodyfikowanych wersji (również komercyjnie). Do licencji wolnych zalicza się:

CC BY,
CC BY-SA.

Licencja otwarta (ang. open license) - licencja, która udziela szerokich uprawnień do korzystania z utworu, takich jak kopiowanie, rozpowszechnianie, modyfikowanie, ale może zawierać pewne warunki ograniczające np. komercyjne wykorzystanie lub tworzenie utworów zależnych. Do licencji otwartych zalicza się:

CC BY-ND,
CC BY-NC,
CC BY-NC-SA,
CC BY-NC-ND.

Licencja Creative Commons Zero

Licencja Creative Commons Zero (CC0) to najbardziej otwarta z licencji opracowanych przez organizację Creative Commons. Do jej najważniejszych cech należą:

twórca zrzeka się wszelkich praw autorskich do utworu, w tym prawa do uznania autorstwa;
utwór przechodzi do domeny publicznej (ang. public domain), o ile pozwala na to prawo obowiązujące w danym kraju;
nazwisko autora nie musi być podawane, choć jest to mile widziane jako forma uznania jego pracy;
utwór może być swobodnie wykorzystywany, tzn. kopiowany, modyfikowany, rozpowszechniany i używany komercyjnie bez żadnych ograniczeń.

Porównanie licencji

Licencja	Wskazanie autora	Użycie komercyjne	Tworzenie utworów zależnych	Zachowanie tych samych warunków
CC0	Nie*	Tak	Tak	Nie*
CC BY	Tak	Tak	Tak	Nie*
CC BY-SA	Tak	Tak	Tak	Tak
CC BY-ND	Tak	Tak	Nie	Nie
CC BY-NC	Tak	Nie	Tak	Nie
CC BY-NC-SA	Tak	Nie	Tak	Tak
CC BY-NC-ND	Tak	Nie	Nie	Nie

*Utwór przechodzi do domeny publicznej

Więcej informacji na temat licencji znajduje się na stronie Creative Commons Polska.

Wskazówki

W wielu przypadkach wybór odpowiedniej licencji zależy od polityki otwartości danego wydawcy. Przed publikacją warto zapoznać się z warunkami, na jakich można udostępniać prace w wybranym czasopiśmie. Istotny wpływ na wybór licencji mogą mieć również wymagania grantodawcy lub jednostki finansującej.

Narodowe Centrum Nauki

W polityce Narodowego Centrum Nauki zawarto wytyczne dotyczące wyboru licencji zarówno dla publikacji naukowych, jak i danych badawczych:

publikacje można udostępniać na dowolnej licencji Creative Commons lub innej otwartej (zgodnej z zasadami otwartego dostępu), przy czym NCN zaleca stosowanie licencji CC BY 4.0;
podstawowe zestawy danych badawczych powiązane z publikacjami powinny być udostępniane na licencji CC0, CC BY 4.0 lub równoważnej.

Informacje źródłowe
Polityka otwartego dostępu do publikacji powstałych w projektach, stażach, stypendiach, działaniach naukowych i komponentach badawczych (Zarządzenie dyrektora NCN nr 39/2025 z dnia 26 czerwca 2025 roku) oraz pismo rozszerzające nowe zasady na projekty już trwające (Pismo dyrektora NCN z dnia 26 czerwca 2025 roku).

Dobór licencji

Licencję Creative Commons można dobrać i dostosować do utworu za pomocą narzędzia License Chooser dostępnego na stronie CreativeCommons.org.
Narzędzie Scholar's Copyright Addendum Engine może być pomocne w generowaniu formularza PDF, który można dołączyć do umowy o prawach autorskich z wydawcą czasopisma w celu określenia zachowywanych praw.